Bolɔkɔ ya monene ya Munzenze

Monzenze Central Prison ezali boloko ya Goma, engumba-mokonzi ya etuka ya Nord-Kivu, na République démocratique ya Congo (RDC). Ezali na mokumba monene na kati ya misala ya kosambisa na etuka oyo, atako ezali na mikakatano mingi mpo na motango ya bato mpe ezalela ya boloko.

Lisolo

Lokola batongaki bolɔkɔ ya Munzenze mpo na bato moke, mbala mingi ezalaki kotonda na bato. Na 2012, ntango etuluku ya batomboki ya M23 bazwaki Goma, bolɔkɔ yango ebebaki makasi, na ndakisa bibongiseli na yango mosusu ebebisamaki, mpe yango ebakisaki lisusu mpasi ya bolɔkɔ.

Kobongisama

Na 2017, Mission ya Organisation des Nations Unies mpo na stabilisation na RD Congo (MONUSCO) ebandaki kobongisa ndako ya kala ya boloko. Mosala yango eumelaki sanza 16 mpe mokano na yango ezalaki ya kokitisa motángo ya bato oyo bazalaki na babolɔkɔ mpe kobongisa bomoi ya bato ya bolɔkɔ. Yango esɛngaki kobongisa bandako 22, kotonga batwalɛti ya sika na kati mpe na libándá, mpe kotonga kuku mpe ndako ya makita.

Mikakatano ya mikolo oyo

Atako milende esalemaki mpo na kobongisa bolɔkɔ ya Munzenze, ezalaki kaka na mikakatano minene. Na sanza ya zomi na moko 2024, likama ya bato eyebisamaki mpo na kozanga ya bilei mpe bankisi, oyo etyaki bomoi ya bato koleka 4000 na likama. Likambo yango ekólaki lisusu makasi ntango bibongiseli ya kosalisa bato, lokola Médecins Sans Frontières, oyo ezalaki liboso kopesa lisungi ya ntina mingi, elongwaki.

Na mokolo ya 27 sanza ya yambo 2025, likambo moko ya mawa esalemaki ntango batomboki ya M23 bakɔtaki na Goma mpe bakangaki bato ebele na bolɔkɔ ya Munzenze. Bato ya bolɔkɔ soki 4 400 bakimaki nsima ya kotumba eteni moko ya bolɔkɔ mpo na kobomba ndenge bakimaki. Moto yango ebomaki basi 141 oyo bazalaki na bolɔkɔ mpe bana mike 28 oyo bazalaki elongo na bango. Pɔsɔ moko nsima ya makambo wana, bolɔkɔ yango ezalaki lisusu na moto te, bakɛngɛli bakimaki, mpe bandako mingi ya bolɔkɔ ebebaki11

Ntina mpe mikakatano ya mikolo oyo

Prison centrale ya Munzenze elakisi mikakatano ya makasi oyo ezali na boloko ya RDC, na ndakisa na oyo etali bokengi, motango ya bato mpe ezalela ya boloko. Makambo oyo esalemi kala mingi te emonisi ete esengeli bakonzi ya mboka mpe bibongiseli ya mokili mobimba bátya likebi mingi mpo na kobatela bato oyo bazali na bolɔkɔ mpe bolamu na bango, mpe mpo na kolendisa ebongiseli ya kosambisa mpe ya bolɔkɔ na ekólo yango.