Aller au contenu

Bweta ya Lupata

Útá Wikipedia.

Mabulu ya Lupata ezalí na Republíki ya Kongó-Kinsásá, na etúká ya Haut-Katanga, na súdi ya ekólo. Ngomba yango ezali na ntaka ya kilomɛtrɛ soki 1 300 na sudi-ɛsti ya Kinshasa, mboka-mokonzi ya ekólo yango mpe na mɛtrɛ 1 278 likoló ya nivo ya mbu. Esika yango ezali kitoko mpenza mpe ezali na ntina mingi mpo na mai ya etúká yango.

Nkombo ya mboka

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Ba Lupata bazwi kombo na bango na kombo ya kala ya mboka oyo elakisi " mayi ya ebale ya makelele " na lokótá ya etuka pene na mboka Musasha na 4 km na sud-est ya etuka. Na ntango ya kala, bandako yango ezalaki esika oyo bato ya mboka mpe bato ya mayele bazalaki kokende kotala. Na boumeli ya bambula, bato ya mibembo mpe bato ya mayele basepelaki na yango mingi mpo na ndenge oyo ebatelaka zamba, mai mpe zamba.

Koyekola mai

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Mabangá ya Lupata ezali eteni ya nzela ya ebale oyo ezali na makambo mingi. Soki mbula ebɛti, mai yango ekitaka na bisika ndenge na ndenge, mpe ekitaka mingi koleka na eleko ya mbula. Soki mai ya ebale yango ekiti, ebale yango ebimisaka ebele ya mapata ya minene, oyo emonisaka esika oyo ebale yango ezali.

Bato bazali mingi te na esika yango, kaka bato 11 nde bafandaka na kilomɛtrɛ-kare moko. Lokola mbula ebɛtaka mingi, esika yango etondi na pɔtɔpɔtɔ.

Esika yango ezalaka na molunge makasi. Mwayene ya molunge na mbula ezali 20 °C, mpe na sanza ya Sɛtɛmbɛ molunge elekaka makasi (24 °C) mpe na sanza ya Yanuali molunge ekitaka makasi (16 °C). Mbula ebɛtaka mingi na mbula moko, millimɛtrɛ 1 174 na mbula moko, mpe eleko ya mbula ezalaka na kati ya sanza ya Novɛmbɛ mpe sanza ya Marsi. Novɛ́mbɛ ezali sanza oyo ezali na mai mingi (232 mm), nzokande sanza ya Yúni ezali na mai mingi te (1 mm).

Mobembo na mai

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Atako nzela ya mai oyo ekotondisa ba Mabulu ya Lupata ekoki kotambola te na esika wana mpo na ba cascades, Bazali kosalela yango na nse ya mai mpo na kosala mibembo ya mboka mpe mosala ya koboma mbisi. Bato oyo bafandi zingazinga na yango balyaka yango.

Banzela minene ya mai

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Mai ya ebale Lupata eutaka na bangomba oyo ezali zingazinga. Na nzela, ezwaka mai ya mikɛli mikemike, yango nde esalaka ete ebale yango etonda na mai. Ebale yango mobimba ezali na ntina mingi mpo na kopesa mai na esika yango mpe mpo na kobatela zamba mpe banzete oyo ezali zingazinga na yango.

Bingumba oyo ezali zingazinga

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Bingumba oyo ezali pene ya Mabulu ya Lupata ezali mike mpe ekabwani na bisika ndenge na ndenge. Ezali bisika oyo bapaya balekaka mpe bisika oyo bato ya mboka bafandaka. Engumba yango ezali mpe na ntina mingi mpo na misala ya nkita lokola bilanga mpe mombongo.

Bato mingi bakendaka na mabwaku ya Lupata mpo na bisika na yango ya kitoko mpe ya zamba. Bato oyo bayaka kotala mboka yango basepelaka kotambola na bangomba, kokanga bafɔtɔ, mpe kotala banyama mpe banzete ya mboka yango. Nzokande, tourisme etikali moke mpo na ba infrastructures oyo ezali naino ya moke.

Masolo mosusu

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Bikakoli o molɔngɔ́ ya bilɔ́kɔ

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

 

Nkasa mpe maloba mosusu

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Maloba ya ntina

[kokoma | kobɔngisa mosólo]