Kyjiw

Kyjiw
Esé	Ukraine
Etúká	Kyjiw
Bugumési	Vitali Klitschko
Etando	826 km²
Bato - motángo (Mobú)	2 954 564 bato (2021)
Densité	3576.95 bato/km²

Engumba Kyjiw ezalí mbóka-mokonzi ya Ukraine. Ezali engumba enɛ́nɛ na bato 2 900 000 o mobú 2021. Ezali moko ya bingumba ya kala mpe ya minene koleka na Mpoto.

Mokɔtɔ mwa Kisasa

Bonkámá ya 5: kobima ya engumba
Mobú 482 (bonkámá ya 5): Kyjiw esalemi na bandelo kati na Boapíli bwa Kyjiw, mokili mwa banzi ya Slaví ya monyɛlɛ. Balingi babengi ete yango ezali mokili ya bokozali, na banzi ya Kyi, Shchek, Khoryv, na Lybid.

988: bokóli ya boklisto
Mobú 988: Mokambi Wolodymyr I asili kati na Kyjiw abatelami na mokristiano (Orthodoxe). Kyjiw ezali esika ya bokristiano mwa Boapíli bwa Kyjiw ya kala.

1037: Bofungoli ya Hagia Sophia
Mobú 1037: Ndákonzámbe-mokonzi Santu-Sophie esalemí na Kyjiw, lokola elengi ya bokozali bwa Boapíli bwa Kyjiw na makambo ya mokozi na lingomba.

1240: bokangami ya engumba na Batu
Mobú 1240: Bamongol bapikisi Kyiv, basili na kobebisa mokili. Boapíli bwa Kyjiw esukisi, na Kyjiw ezali kaka esika ya bokozali bwa kimobange.

1362: engumba yango ekómaki eteni ya ekólo ya Litwani
Mobú 1362: Kyjiw ekomi kati na ekólo ya Litwani, sima na Poloni. Yango ezali kati na bokonzi bwa Poloni-Litwani.

Mobú 1654: Boyókani ya Pereyaslav esalemi ete Kyjiw ekómi kati na bokonzi bwa Rusí, na bopangani bwa kala ya Kosak.

Na 1708, engumba yango enyokwamaki na misala ya Rusí na ntango ya mbongwana ya Ivan Mazepa.

Bonkámá ya 20
Mobú 1917-1921: Simo ya mbóngwáná, Kyjiw ezali esika ya bitumba bwa Ukraine pona bokómi bwa yango moko. Ukraine ezali na bokómi ya mwa ntango (1918-1921), kasi ekomi kati na Lisangá lya Soviet.

Bobomi ya sivíle na 1937 esalemaki na ba services spéciaux na tango ya bokáti etúmbu.

Mobú 1941-1943: Etumba ya Mokili ya míbalé: Balémani bapikisi Kyiv, na babomi mingi (bobomi bwa Babi Yar) esukisi na 1943 na Limpingá Ngóla.

Na mokolo ya 24 Mársi 1979, moyembi moko ya libota ya Afilíka abotamaki awa Gaita-Lurdes Essami oyo lisusu alobaka Lingala.

Mobú 1991: Ukraine ezali na bokómi, Kyiv ekomi mokili mokonzi ya Ukraine.

Bonkámá ya 21
Mobú 2014: Mbóngwáná ya Maidan na Kyiv esalemi na botomboki bwa bokonzi bwa Rusí. Kyiv ezali kati na bitumba ya bokonzi bwa Ukraine (Etumba Rusí-Ukraine).

Na mobú 2022, Ukraine elongaki etumba mpo na engumba yango. Rusí esalaki mbeba ya bato ebele na libanda ya engumba mpe ezali kokoba kosala bitumba ya bateroriste na kosalelaka ba drones. Kobomama ya bato na Bucha.

Mampinga ya Rusí mabundisaki lopitalo ya bana ya cancer "Okhmadit".

Référence

Óyo ezalí ndámbo. Okoki kosálisa mpé kosungǎ.