Likita ya etúká lya Kivu ya Nord

Assemblée provinciale du Nord-Kivu

Likita linene lya bituka lya Kivu ya Nord ezali lisanga ya mibeko ya etuka ya Nord-Kivu, na République démocratique ya Congo. Ezali na ntina mingi na bokambi ya mboka, na ndakisa na makambo ya mibeko, ya kokamba misala ya etuka mpe ya komonisa bana mboka ya etuka yango.

Makambo ya kala

Ebandaki na 2006, na ntango Mibeko ya mboka ya République démocratique ya Congo ekotaki na makasi, likita ya etuka ya Nord-Kivu ezali mbuma ya ndenge ya kopesa bokonzi na bato mosusu, oyo ezalaki na mokano ya kopesa bonsomi mingi na ba bitúká. Ezwaki esika ya bibongiseli ndenge na ndenge oyo ezalaki kotambwisa makambo ya mboka na boyangeli ya kala.

Nord-Kivu, ezali na ɛsti ya mboka, ezali etuka ya mayele mpe ya mpasi, oyo ezali na bitumba mpe mikakatano ya nkita. Makambo yango nde esimbi mosala mpe mikano ya Liyangani.

Kiti

Biro ya likita ya etuka ezali na Goma, mboka-mokonzi ya Nord-Kivu. Atako ndako yango ezalaki kosala, bato mosusu bazalaki koloba ete ebongaki te mpo na kokokisa bamposa ya eteyelo yango.

Nzoto mpe ndenge oyo esalemi

Bandimi

Likita ya etúká ezali na ba députés 48 oyo baponami na ba maponami ya bituka mpo na mandats ya mibu mitano. Ba députés oyo ba zali ko ba mboka mpe bingumba ya province, na ndakisa Goma, Beni, Butembo, Masisi, Rutshuru, Lubero pe Walikale.

Biro ya liyangani

Biro yango ezali na mokumba ya kokamba misala ya Assemblée provinciale. Ezali na bato oyo:

• Mokambi moko;
• Mokambi moko;
• Rapporteur moko;
• Rapporteur ya molandi;
• Moto moko oyo azalaki kotuna mituna.

Bakomite ya ntango nyonso

Liyangani esalaka na nzela ya ba commissions spécialisées oyo batalaka makambo ya sikisiki, lokola:

• Makambo ya nkita mpe ya mosolo;
• Bokengi mpe kobundela mboka;
• Bokolongono mpe mateya;
• Ba misala ya moboko mpe bokóli.

Mikumba mpe mikumba

Lisangani ya etúká ezali na misala misato ya minene:

1. Mibeko: Ekotya mibeko ya etuka (mibeko ya mboka) na makambo oyo etuka ekoki kosala, lokola kobongisa etuka, mateya ya ebandeli mpe ya mibale, mpe kolongono ya nzoto.
2. Bokengi ya bakonzi: Ekengelaka misala ya gouverneur mpe ya ba ministres ya bituka, na ndakisa na kotalaka ba budgets na bango mpe ba rapports d'activités.
3. Bazali: Ba députés provinciaux basalaka lokola ba relais kati na population mpe administration provinciale, kosamba mpo na bamposa mpe mposa ya bana mboka.

Mikakatano mpe makambo

Likita ya etúká ya Nord-Kivu ezali kotambola na kati ya:

• Bitumba ya minduki mpe kozanga libateli oyo euti na bituluku ya minduki ya mboka mpe ya bapaya.
• Mikakatano ya bato, na ndakisa kokima ya ebele ya bato.
• Mikakatano ya nkita oyo eutaka na kosalela biloko ya mokili na ndenge ya mabe mpe na kozanga bokóli ya misala ya moboko.
• Bopusi mpo na boyangeli ya polele mpe ya kofungwama liboso ya ba critiques ya corruption.

Atako mikakatano wana, lisanga ezali na mokumba ya ntina mingi na stabilisation mpe na bokóli ya etuka, na kobakisa biyano ya mboka na mikakatano ya makasi oyo ezali na Nord-Kivu.