Aller au contenu

Marie Tumba Nzeza

Útá Wikipedia.

Modèle:Infobox Personnalité politique

Marie Tumba Nzeza azali mwasi ya politiki ya Congo. Azalaki ministre ya makambo ya bapaya na mbulamatari ya Ilunga kobanda 2019 kino 2021.

Liboso azalaki secrétaire général adjoint ya Union pour la démocratie et le progrès social (UDPS), oyo azalaki na mokumba ya makambo ya bapaya.

Biografi ya bomoi ya bato

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Marie Tumba Nzeza ayekolaki na Université Libre ya Bruxelles (Belgique), epai azwaki diplome na sciences sociales. Na sima, asalaka na domaine ya relations internationales kati na Kinshasa na Canada.[1] .

Emoingagement politique

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Très engagé na politique na période ya Conférence nationale souveraine (CNS) na début ya ba années 1990, a courageaki police mbala ebele mpo na kotelemela MPR, parti unique [2] . Akomaki mpe conseiller national na chef ya comité ya CNS mpo na makambo ya bapaya. Na 1991, Premier ministre Jean Nguza Karl-I-Bond apesaki ye ebonga ya ministre na gouvernement na ye, kasi aboyaki [1] .

Na sima akoti na Union pour la démocratie et progrès social (UDPS), parti ya opposant historique Étienne Tshisekedi, pembeni na ye asalaki campagne activement . Na bosenga , mwana ya oyo ya suka, Félix Tshisekedi, na mai 2018 akomi secrétaire général adjoint , ya mambi ya bapaya.

Ministre ya Affaires étrangères

[kokoma | kobɔngisa mosólo]

Na sima ya maponami ya présidence ya Félix Tshisekedi, aponamaki ministre d’Etat mpe ministre ya Affaires étrangères na gouvernement ya Ilunga le 26 août 2019 [3] après avoir préféré que Aimé Boji, ancien bokilo ya Vital Kamerhe ( mokambi ya misala epai ya prezida) [4] . Azali mwasi ya mibale oyo azwi esika oyo banda Ekila Liyonda (1987) [2] , [5], mpe azali na portefeuille ya monene koleka kati na 17 % ya basi oyo baponamaki na gouvernement oyo [4] . Azuaki ebonga officiellement le 9 septembre, sima ya Franck Mwe di Malila, oyo azalaki kosala na ministère [6] .

Marie Tumba Nzeza (na gauche) elongo na président Félix Tshisekedi na Sochi (Russie) na octobre 2019.

En tant que ministre, na début ya décembre 2019, asukisaki mission ya ba ambassadeurs misato oyo ba nommer na présidence ya Joseph Kabila : Didier Ramazani Bin Kithima (Japon), Ignace Gata Mavita (ONU, New York) mpe Zénon Mukongo Ngay (ONU, Genève). Nzokande, mokano moye, ebimisaki polémique na Congo, Ignace Mavita na Zénon Ngay bazongisamaki mpo na kosunga Chine na likambo ya Uighur na 41 session ya Conseil ya ONU mpo na makoki ya bomoto, lisungi oyo epesamaki na ministère na tango wana [7] . Marie Tumba Nzeza azali notablement critique na Sénateur Francine Muyumba, oyo andimi ete ministre « asalaki na kozwaka mayele oyo eyebani na ye te » [8] mpe esengi bolongoli mokano moye [9] .

Na eleko ya molunge ya 2020, Marie Tumba Nzeza akoti na mosala ya kosilisa matata ya ndelo kati na RDC na Zambie . Na yango, akambaki ba délégations ebele mpo na kolonga kosolola mpo na bolongwi ya basoda ya Zambie na territoire ya Congo, kosenga mingi mingi lisungi ya Zimbabwe mpe SADC . Sima ya épisode oyo, alakisi ete nzela ya diplomatie ekozala banda sikoyo oyo RDC ekosalela lokola priorité soki matata ebimi na ba voisins na yango [10] .

Na novembre 2020, ekitisaki prix ya passeport biométrique congolais, moko ya ba passeport ya talo mingi na mokili, de 185 à 99 dollars. Initiative oyo eyambami na société civile, kasi kozanga transparence na oyo etali contrat ya sika na Semlex ezali ko dénoncer na collectif “ Congo eza ya koteka te » [11] .

Le 10 décembre 2020, asali groupe de travail na kati ya ministère mpo na ko soutenir présidence ya Félix Tshisekedi na chef ya Union africaine . Yango ekozala na ntembe na mokitani na ye, Christophe Lutundula, oyo akofunda bozangi na yango ya bokasi [12] .

Lokola azwamaki lisusu te na kati ya gouvernement ya Lukonde, azwaki esika na ye na Ministère ya Affaires étrangères na Christophe Lutundula le 27 avril 2021 . Na nsima amonisaki ete ayokaki mawa mpo na mwa biloko oyo bapesaki ye na ntango oyo azalaki na mosala ya kosakola [13] .

  1. 1,0 et 1,1 "Kopi ya archive". Archived from the original on 2020-01-12. https://web.archive.org/web/20200112223319/https://pourelle.info/tout-savoir-sur-marie-tumba-nzeza-la-nouvelle-ministre-des-affaires-etrangeres/. 
  2. 2,0 et 2,1 "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 28 août 2019. http://www.rfi.fr/afrique/20190827-rdc-poids-lourds-gouvernement-ilunga-ilukamba-1-portraits. .
  3. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 26 août 2019. http://www.rfi.fr/afrique/20190826-rdc-le-nouveau-gouvernement-devoile. 
  4. 4,0 et 4,1 "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 9 septembre 2019. https://www.theafricareport.com/17049/drc-whos-who-in-the-new-ministerial-crew/. .
  5. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 26 août 2019. https://www.digitalcongo.cd/article/5d63a310afb19500046d1609/. .
  6. "Kopi ya archive". 8 octobre 2019. Archived from the original on 2020-01-12. https://web.archive.org/web/20200112223321/https://acpcongo.com/index.php/2019/10/08/la-ministre-des-affaires-etrangeres-invite-les-directeurs-chef-de-services-a-lassiduite/. .
  7. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 18 décembre 2019. https://www.jeuneafrique.com/871580/politique/rdc-rappeles-pour-avoir-soutenu-la-chine-sur-le-dossier-des-ouighours-les-ambassadeurs-avaient-suivi-les-instructions-du-ministere/. .
  8. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 17 décembre 2019. https://www.voaafrique.com/a/rdc-les-pro-kabila-contestent-le-rappel-de-trois-ambassadeurs/5209783.html. .
  9. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 15 décembre 2019. https://laprosperite.online/index.php/nation/3759-rappel-definitif-de-deux-ambassadeurs-en-poste-aux-nations-unies-senat-francine-muyumba-pour-l-annulation-de-cette-decision-par-le-chef-de-l-etat. .
  10. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". https://www.adiac-congo.com/content/conflit-frontalier-rdc-zambie-la-ministre-marie-tumba-nzeza-vante-les-vertus-de-la. .
  11. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 18 novembre 2020. https://www.jeuneafrique.com/1075990/politique/rdc-le-passeport-a-99-dollars-sera-produit-par-une-filiale-de-semlex/. .
  12. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 16 juillet 2021. https://www.jeuneafrique.com/1204491/politique/rdc-christophe-lutundula-soppose-a-marie-ntumba-nzeza-sa-predecesseure-aux-affaires-etrangeres/. .
  13. "Error: no |title= specified when using {{Cite web}}". 28 avril 2021. https://congoprofond.net/affaires-etrangeres-marie-tumba-nzeza-passe-le-flambeau-a-christophe-lutundula/. .