Likita linene lya bituka lya ya Kasaï ya katikati

Assemblée provinciale du Kasaï-Central

Blason

Likita linene lya etuka ya Kasaï-Central lizali lisanga lya mibeko lya etuka ya Kasaï-Central, lizali o Ekolo Congo démocratique. Ezali na mokumba monene na bokambi ya etuka na kokotisa mibeko, na kokamba bakonzi ya etuka, mpe na komonisama ya matomba ya bato.

Lisolo

Assemblée provinciale ya Kasaï-Central ezwamaki na 2015, nsima na bokabwani ya province ya Kasaï-Ouest na ba entités mibale: Kasaï-Central na Kasaï. Mbongwana wana ya mabele, oyo etyamaki na kati ya Constitution ya 2006, ezalaki na mokano ya kokolisa décentralisation mpe ya kolendisa bokolisi ya bomengo ya mboka. Uta ebandeli na yango, lisanga ezalaki na esika monene na b'élaboration ya ba politiques ya province

Esika ya kofanda

Esika ya Assemblée ya Kasaï-Central ezali na Kananga, mboka-mokonzi ya province. Ndako ya liyangani ezali elembo ya boyangeli ya mboka, atako ezalaki na mikakatano ya misala ya moboko, na bantango mosusu esɛngaki kobongisa yango mpo na kosala malamu.

Nzoto mpe molɔngɔ́

Bandeko

Assemblée provinciale ezali na ba députés provinciaux 30, baponami na maponami ya bato banso. Bandeko yango bazali bamonisi ya bitúká mitano ya Kasaï-Central: Demba, Dibaya, Dimbelenge, Kazumba mpe Luiza, mpe engumba ya Kananga.

Biro ya assemblée

Bureau ya Assemblée ezali organe exécutif ya kati oyo etalelaka makambo ya administration mpe ya mbongo. Ezali na:

• Prezida, oyo atambwisaka makita mpe azali momonisi ya Assemblée na makambo ya Leta.
• Vice-président, asungaka président mpe azwaka esika na ye soki azali te.
• Rapporteur moko, oyo akomaka ba procès-verba mpe mikanda ya Leta.
• Mosungi moko ya mokambi mpe moko ya batambwisi, bazali na mokumba ya ba rapports secondaires mpe ya gestion financière.

Bakomite ya libela

Assemblée ezali na ba commissions permanentes oyo basalaka na ba thématiques spécifiques, na ndakisa:

• Commission ya finances mpe ya développement économique;
• Commission ya santé, éducation mpe affaires sociales;
• Commission ya bosembo, ya libateli mpe ya ntomo ya moto;
• Commission ya Environnement mpe Infrastructure.

Bakomite yango ezali na mokumba ya ntina mingi mpo na kotalela malamumalamu mibeko ya Leta mpe makambo ya etúká.

Misala mpe misala

Misala ya Assemblée provinciale ya Kasaï-Central ezali:

• Kozwa mibeko: kobongisa mpe kokamata mibeko ya etuka mpo na kotambwisa etuka.
• Kotya miso na bakonzi ya bitúká: kolandela makambo oyo guvɛrnɛrɛ mpe baministre ya bitúká bazali kosala mpo na koyeba soki makambo ezali kotambola na bosembo mpe na ndenge ebongi.
• Komonisa bato: komindimisa ete bamposa ya bato ya mboka ekotángama na mibeko ya etúká.
• Motuya ya mbongo mpe mpako: kotalela, kondima, mpe kolandela ndenge mbongo ya Leta ezali kosalelama.

Mikakatano

Assemblée provinciale ya Kasaï-Central ezali kokutana na mikakatano mingi, kati na yango:

• Mikakatano ya misala: makambo ya kosala ekoki kozala malamu te mpo na ba députés mpe basali ya misala.
• Mbongo ezali moke: mbongo moke oyo bazali na yango epekisaka bango básala mosala malamu.
• Matata na makambo ya politiki: kowelana kati na bato ya politiki oyo mbala mosusu ezali kosala ete kozwa bikateli ezala mpasi.
• Décentralisation ya solo: kokokisama ya misisa ya décentralisation mpo na bokóli ya bitúká nyonso.
• Atako mikakatano wana, Assemblée provinciale ezali kaka moko ya ba piliers ya ntina mpo na gouvernance démocratique ya Kasaï-Central, ezali kosala mosala makasi mpo na développement ya province.