« Kongó ya Bɛ́lɛjika » : différence entre les versions
m Bot: Mɛ́i-bokitání ya nkomá (-Republiki +Republíki) |
m Bot: Mɛ́i-bokitání ya nkomá (-([Ll])ɛ́ta +\1etá) |
||
Mokɔlɔ́tɔ 7 : | Mokɔlɔ́tɔ 7 : | ||
<!-- liloba-lokúmu = Justice – Paix – Travail<br />([[Lifalansé]]): <big>Bosémbo - Bobóto - Mosálá<big/>| --> |
<!-- liloba-lokúmu = Justice – Paix – Travail<br />([[Lifalansé]]): <big>Bosémbo - Bobóto - Mosálá<big/>| --> |
||
loyémbo = [[La Brabançonne]] | |
loyémbo = [[La Brabançonne]] | |
||
nkótá_ya_letá = [[Lifalansé]], [[Lifalamá]] | |
|||
nkótá_ya_ekólo = [[Lingála]], [[Kiswahíli]],<br />[[Ciluba]], [[kikɔ́ngɔ]]| |
nkótá_ya_ekólo = [[Lingála]], [[Kiswahíli]],<br />[[Ciluba]], [[kikɔ́ngɔ]]| |
||
mbóka-mokonzi = [[Léopoldville]] / Leopoldstad | |
mbóka-mokonzi = [[Léopoldville]] / Leopoldstad | |
||
engúmba_monɛ́nɛ = [[Léopoldville]] / Leopoldstad | |
engúmba_monɛ́nɛ = [[Léopoldville]] / Leopoldstad | |
||
<!-- |
<!-- loléngé_letá = [[Libonga]]| |
||
babengí_mokambi = [[Bakambi-ekólo ba Kongó-Kinsásá|Mokonzi wa ekólo]] | |
babengí_mokambi = [[Bakambi-ekólo ba Kongó-Kinsásá|Mokonzi wa ekólo]] | |
||
nkómbó_mokambi = [[Joseph Kabila]] | |
nkómbó_mokambi = [[Joseph Kabila]] | |
||
Mokɔlɔ́tɔ 70 : | Mokɔlɔ́tɔ 70 : | ||
* [[Lisapo_lya_Kongó-Kinsásá]] |
* [[Lisapo_lya_Kongó-Kinsásá]] |
||
* [[Ntángo ya banɔ́kɔ́ (Kongó-Kinsásá)]] |
* [[Ntángo ya banɔ́kɔ́ (Kongó-Kinsásá)]] |
||
* [[ |
* [[Letá ya nsɔ́mi ya Kongó]] |
||
=== Nkásá o libándá === |
=== Nkásá o libándá === |
Lizóngeli ya 11 mársi 2011 à 00:18
Kongó ya Bɛ́lɛjika
Congo Belge
Belgisch Kongo
Bɛndɛ́lɛ ezangi |
|
Mokáno mwa ekólo | |
---|---|
Loyémbo-lokúmu | La Brabançonne |
·Ba feti |
dipanda na Bɛ́lɛjika |
Nkótá ya letá | Lifalansé, Lifalamá |
---|---|
Nkótá ya ekólo |
Lingála, Kiswahíli, Ciluba, kikɔ́ngɔ |
Mbóka-mokonzi | Léopoldville / Leopoldstad |
Superficie totale |
2 E9 km2 (Etando 2 345 410) |
---|---|
Fuseau horaire | Ngonga UTC |
|
Mito () | 13 500 000 hab. |
---|---|
Densité | Erreur d’expression : nombre inattendu. hab./km2 |
mosɔlɔ | Falánga ya Kongó |
---|
Kongó ya Bɛ́lɛjika ezalakí libonga ya Bɛ́lɛjika ya 15 novembere o mobu 1908 kíno 29 yúni 1960.
Kongó-Kinsásá ekelámákí o mobú 1885 lokóla lopángo lonɛ́nɛ la Léopold II, kasi ezalákí mabelé ma bikólo biyíké.
Kongó ya Bɛ́lɛjika elongákí lipanda na 1960, o nkómbó ya «Republíki ya Kongó», nkómbó nsé mɔ̌kɔ́ na kolonia ya kala ya Falansia - Kongó-Brazzaville. Nkómbó ya «Republíki ya Kongó Demokratíki» ezwamákí na 1966, kasi bikólo bíbalé basilákí koyébana míngi-míngi, mpé kokesana na nkómbó ya bingúmba-mikonzi bya bangó, mpɔ̂ na komíbêngama Kongó-Léopoldville (mpé Kongó-Kinsásá na nsima 1965), na Kongó-Brazzaville.
Tála mpé
Wikipedia
Nkásá o libándá
Babúkú
- (fr) Coquery-Vidrovitch, C: Au Congo, de la rébellion à l'insurrection, Le Monde diplomatique, janvier 1999, http://www.monde-diplomatique.fr/
- (fr) Coopération par l'Éducation & la Culture (C.E.C), Zaïre 1885-1985 : Cent ans de regards belges, dir. Fr De Moor & JP Jacquemin, Bruxelles, 1985 (épuisé)
- (fr) Coopération par l'Éducation & la Culture (CEC), "Notre Congo-Onze Kongo"-La propagande coloniale belge : Fragments pour une étude critique, Bruxelles, 2000 (CEC: 18, rue Joseph II, Bruxelles 1000, Belgique)
- (fr) Ergo, André-Bernard: L'Héritage de la Congolie. Naissance d'une nation en Afrique centrale. L'Harmattan, 2007.
- (fr) Janssens, PG: La Trypanosomiase en Angola à l’aube du 20ème siècle. Réflexions sur les épidémies des bassins du Cuanza et du Congo (Notes historiques), Bulletin des Séances, ARSOM, no 42, 1996-3
- (fr) Marchal, J: Travail forcé pour le cuivre et pour l’or : L’Histoire du Congo, 1910-1945, Borgloon, éd.Paula Bellings, 1999.
- (fr) Ndaywel è Nziem, I: Histoire générale du Congo, De l'héritage ancien à la République Démocratique, RDC : Afrique-Éditions, Paris-Bruxelles : Duculot, 1998.
- (en) UNESCO, General History Of Africa, Africa under colonial domination, 1880-1935, éd. A .Boahen, 1985, http://www.unesco.org/culture/ (Fr.)
- (fr) Vanthmesche, Guy: La Belgique et le Congo. empreintes d'une colonie (1885-1980), Complexe, 2007.
- (fr) Wastiau B, Un essai sur 'la vie sociale' des chefs-d'oeuvre du musée de Tervuren, Tervuren (Belgique), Musée Royal de l'Afrique Centrale, 2000 (Musée Royal de l'Afrique Centrale, Service des publications/Publication Department, Leuvensesteenweg 13, B-3080 Tervuren, Belgique ou psmets@africamuseum.be; versions française, néerlandaise et anglaise), http://exitcongomuseum.africamuseum.be
Lisapo lya Kongó-Kinsásá |
Ntángo ya banɔ́kɔ́ · Congo précolonial (avant 1867) · Colonisation du Congo (1867-1885) · Letá ya nsɔ́mi ya Kongó (1885-1908) · Kongó ya Bɛ́lɛjika (1908-1960) · 1ère République Indépendance (1960-1965) · 2e République Zaïre (1965-1996) · 3e République (2006-)
Gouvernement de Salut public (1997-2003) · Gouvernement de transition (2003-2006)
Mbéba ya Kongó (1888–1908) · Crise congolaise (1960-1965) · Etumba ya Katanga mpé Kasai (1960–1961) · Etumba ya bai mboka mpé Botɔmbɔki ya Simba (1961–1964) · Etumba ya Shaba (1977–1978) · Etumba ya Kongó ya libosó (1996-1998) · Etumba ya Kongó ya míbalé (1998-2003) · Etumba ya Kívu (2003- )